Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις: Έρευνα Συγκυρίας (Ιούλιος 2013)
Η μικρή τάση βελτίωσης του επιχειρηματικού κλίματος για τις ΜμΕ που σημειώθηκε στο τέλος του 2012 εντείνεται κατά το πρώτο εξάμηνο του 2013. Συγκεκριμένα, οι εκτιμήσεις των ΜμΕ για την απασχόληση του επόμενου εξαμήνου αποτυπώνουν μια τάση σταθεροποίησης, ενώ οι επενδυτικές προοπτικές τους είναι θετικές (ιδιαίτερα στον κλάδο της βιομηχανίας).
Σε αυτό το πλαίσιο, η πορεία του δείκτη εμπιστοσύνης είναι θετική για όλους τους κλάδους, με την εντονότερη βελτίωση να παρατηρείται στο κομμάτι του δείκτη που αντικατοπτρίζει τη μελλοντική ζήτηση. Ειδικότερα, οι μεγαλύτερες ΜμΕ στην πλειοψηφία τους δηλώνουν βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος, ενώ ο κλάδος των υπηρεσιών δείχνει τη μεγαλύτερη βελτίωση.
Όσον αφορά την ανάγκη χρηματοδότησης, το 41% του συνόλου των ΜμΕ δήλωσε ότι δεν χρειάστηκεχρηματοδότηση, το 26% του συνόλου των ΜμΕ (που αντιστοιχεί στα ¾ των ΜμΕ που έκαναν αίτηση) έλαβε χρηματοδότηση και το λοιπό 1/3 του συνόλου των ΜμΕ χρειάστηκεχρηματοδότηση αλλά δεν μπόρεσε να την λάβει (κυρίως γιατί δεν έκαναν αίτηση και δευτερευόντως λόγω απόρριψης της αίτησής τους).
Οι ΜμΕ αποδεικνύονται αρκετά ευέλικτες, καθώς σε μια συγκυρία όπου τα έσοδά τους καταποντίστηκαν, κατάφεραν να περιορίσουν το κόστος εργασίας αρκετά ώστε να παραμείνει σταθερό ποσοστό των εσόδων. Συγκεκριμένα, ο περιορισμός του κόστους εργασίας πάνω από 50% την πενταετία 2007-2012 επιτεύχθηκε κυρίως μέσω μείωσης του μέσου μισθού (που συνέβαλε κατά 28%), και δευτερευόντως μέσω μείωσης προσωπικού (που συνέβαλαν κατά 25%).
Η μέση απασχόληση ανά ΜμΕ μειώθηκε κατά 25% την προηγούμενη πενταετία (40% στις μικρές και 23% στις μεσαίες επιχειρήσεις), με τη μεγαλύτερη πτώση στις κατασκευές (κατά 52%) και τη μικρότερη στις υπηρεσίες (κατά 5%). Επιπλέον, σημειώνουμε μια στροφή προς τη μερική απασχόληση (και στους εξωτερικούς συνεργάτες κυρίως στη βιομηχανία) και μια μέση καθυστέρηση πληρωμής μισθών της τάξης του 1,5 μήνα.
Ο μέσος ετήσιος μισθός μειώθηκε κατά 28% την προηγούμενη πενταετία (42% στις μικρές και 17% στις μεσαίες επιχειρήσεις), με τη μεγαλύτερη πτώση στις υπηρεσίες (κατά 47%) και τη μικρότερη στη βιομηχανία (κατά 11%).
Η παραγωγικότητα (προσαρμοσμένη για μισθούς) έχει περιοριστεί κατά 12% την προηγούμενη πενταετία, με τη μεγαλύτερη πτώση στο εμπόριο (κατά 18%) και μικρή άνοδο (κατά 3%) στη βιομηχανία.
Μετά από αυτές τις αναδιαρθρώσεις στην αγορά εργασίας, οι ΜμΕ δείχνουν μια τάση σταθεροποίησης της απασχόλησης για το επόμενο έτος, καθώς μόλις το 20% συνεχίζει να απασχολεί πλεονάζον προσωπικό (ποσοστό σημαντικά χαμηλότερο από το 44% που προχώρησε σε περιορισμό κόστους εργασίας μέσω απολύσεων την προηγούμενη πενταετία). Είναι επίσης ενθαρρυντικό ότι μόνο το ½ των ΜμΕ εκτιμά ότι θα μεταβάλλει το μισθολογικό του κόστος το επόμενο έτος (έναντι ¾ που το μετέβαλαν την προηγούμενη πενταετία). Ωστόσο η ανάγκη για περαιτέρω περιορισμό του μοναδιαίου κόστους εργασίας παραμένει για να γίνουν οι ελληνικές ΜμΕ πιο ανταγωνιστικές.