Ελληνική Επιχειρηματικότητα (Ειδικό θέμα: Βιομηχανία) - Μάιος 2018

Η ελληνική βιομηχανία ανεβάζει ταχύτητα την επόμενη πενταετία

Κατά την τελευταία διετία, οι ενδείξεις από τους δείκτες συγκυρίας (όπως η βιομηχανική παραγωγή και οι δείκτες εμπιστοσύνης) συγκλίνουν στη διαμόρφωση μίας εικόνας σταδιακής ανάκαμψης της ελληνικής βιομηχανίας. Η νέα μελέτη που συνέταξε η Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας εστιάζει στον εντοπισμό των κινητήριων δυνάμεων που τροφοδοτούν αυτή την τάση και στην εκτίμηση της μελλοντικής δυναμικής τους σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Βασικό συμπέρασμα της ανάλυσης είναι ότι οι ελληνικές βιομηχανίες έχουν ήδη εισέλθει σε έναν ενάρετο κύκλο ανόδου, με τις αυξητικές τάσεις στο βαθμό χρήσης του παραγωγικού δυναμικού να οδηγούν σε άνοδο των επενδύσεων σε μηχανολογικό εξοπλισμό.

Η ισχυροποίηση των δεικτών της ελληνικής βιομηχανίας αποτυπώνει τις βελτιούμενες συνθήκες ζήτησης για τα ελληνικά προϊόντα (αύξηση κύκλου εργασιών κατά 3,4% το 2017 από 0,2% το 2016), κυρίως στις αγορές του εξωτερικού (7% το 2017 από 1,5% το 2016). Ως συνέπεια, η αύξηση της ζήτησης οδήγησε σε άνοδο του ποσοστού χρήσης της παραγωγικής δυναμικότητας της ελληνικής βιομηχανίας (capacity utilization) στο 68% το 2017 από το χαμηλό του 64% το 2015.

Το ποσοστό χρήσης της παραγωγικής δυναμικότητας αποτελεί έναν σημαντικό δείκτη για την επενδυτική στρατηγική της ελληνικής βιομηχανίας (με συντελεστή συσχέτισης 70% κατά την τελευταία 20ετία). Συγκεκριμένα, η ελληνική βιομηχανία ακολούθησε μία πορεία συρρίκνωσης από το 2000 ως το 2015 – με μειούμενο βαθμό χρήσης της παραγωγικής δυναμικότητας. Μετά το κατώτατο σημείο του 2015 (με βαθμό χρήσης παραγωγικής δυναμικότητας 64%), η βιομηχανία ήδη ακολουθεί ανοδική πορεία (με βαθμό χρήσης παραγωγικής δυναμικότητας 68% το 2017), η οποία αποτυπώνεται  σε αύξηση των επενδύσεων σε μηχανολογικό εξοπλισμό (+14% κ.μ.ο. ετησίως την τελευταία διετία). Αξιοσημείωτο είναι ότι οι τρέχουσες ροές επένδυσης ξεπερνούν οριακά το ελάχιστο επίπεδο που απαιτείται για την αναγκαία αντικατάσταση (δηλαδή, για να παραμείνει σταθερή η καθαρή αξία των μηχανημάτων) – επιδεικνύοντας σημάδια υγιούς δυναμικής για πρώτη φορά μετά το 2008.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας, η ανοδική δυναμική ακολουθία ζήτησης και επένδυσης αναμένεται να ισχυροποιηθεί κατά την επόμενη πενταετία, καθώς στη θετική συνεισφορά των διεθνών εμπορικών ροών θα προστεθεί η επίδραση της σταδιακής επαναφοράς της εσωτερικής ζήτησης  σε   φυσιολογικά επίπεδα (+3,7% κ.μ.ο. ετησίως την επόμενη πενταετία, από -4,2% την περίοδο 2009-2017). Ως καθαρό αποτέλεσμα, οι πωλήσεις εκτιμάται ότι θα αυξάνονται με ένα μέσο ετήσιο ρυθμό της τάξης του 4% και ο βαθμός χρησιμοποίησης της παραγωγικής δυναμικότητας θα αγγίξει το 73% το 2023 (από 68% το 2017). Οι προοπτικές της ελληνικής βιομηχανίας μπορούν να είναι ακόμα πιο ευοίωνες σε περίπτωση ενίσχυσης της (ήδη παρατηρηθείσας) τάσης  ανάκτησης των μεριδίων που είχε προ κρίσης στις διεθνείς αγορές (επάνοδος στο 0,21% από 0,16% σήμερα). Στην περίπτωση αυτή, οι πωλήσεις εκτιμάται ότι θα αυξάνονται με ένα μέσο ετήσιο ρυθμό της τάξης του 5,7% και ο βαθμός χρησιμοποίησης της παραγωγικής δυναμικότητας θα αγγίξει το 76% το 2023 (προσεγγίζοντας δηλαδή τα προ κρίσης επίπεδα).

Θεωρώντας ότι η επενδυτική συμπεριφορά των Ελλήνων βιομηχάνων θα ακολουθήσει τις συνήθεις πρακτικές αντίδρασης της τελευταίας 20ετίας, η ελληνική βιομηχανία εκτιμάται ότι θα μπει κατά την επόμενη πενταετία σε μία τροχιά επενδυτικής ανάκαμψης (η οποία επιβεβαιώνεται από την κάθετη άνοδο του δείκτη PMI κατά το τελευταίο 12μηνο). Συγκεκριμένα, οι ετήσιες επενδύσεις σε μηχανήματα κατά την επόμενη πενταετία εκτιμάται ότι θα είναι της τάξης των €1,2 δις ως €1,4 δις (αντανακλώντας ένα μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης της τάξης του 7% ως 11%) – επαναφέροντας έτσι σταδιακά το απόθεμα μηχανημάτων της ελληνικής βιομηχανίας στα επίπεδα της περιόδου 2011-2013.